Saturday, August 28, 2021

Thitin thla (August) Ni 28, 2021, Issue No. 35

PAGE - 1
TUALCHHUNG :
Damlo :  Pu PC Lalfala H/o Sawmi, Damvea Sec. a mi chu lung lam fello avangin hun engemaw chen a\ang khan damdawi in lamah enkawl a ni a, Aug. ni 25, 2021 khan Trinity Hospital-ah zai niin enkawl chhunzawm mek a ni.

##    Pu C.Lalzuiliana H/o Lalthani, Damvea Sec. a mi chu pum lam fello avangin Aug. ni 25, 2021 khan Aizawl Hopital-ah admit a ni a, investigation hrang hrang tih a ni a, hospital lamah hian enkawl chhunzawm mek a ni.

##    Joana Malsawmhlui D/o Lalfakmawia, Damvea Sec. a mi chu Aug. ni 25, 2021 khan Septicemia avangin Trinity Hopsital-ah admit niin enkawl mek a ni.

MA Passed :  Vanlalhriatzeli D/o C. Lalrimawia, Buala Sec. chu M.A result chhuak ah Distinction-ah a pass hlauh a, a luhna Mizoram University-ah 5-na a ni pha bawk a ni. Kan lawmpuiin kan chhuang tak zet zet e.

Nau nei thar :  Pu Hrangthanpuia leh Pi Lalrinsangi te nupa, Kapdaia Sec. a mite chuan an fa pangana ni turin Aug. ni 19, 2021 khan fanu duhawm tak an nei thar.

Bial khawmpui hmang :  Aug. ni 27 & 28, 2021  khan Hlimen Presbuterian Kohhran-ah Hlimen Pastor Bial Presbyterian Kohhran khawmpui hman a ni a, he hun hi chhun lamah rorel leh report a hun hman a ni.

Faina lamah \an la zel ila :  Faina kawngah hian mitinin theihtawp i chhuah zel ang u. Hrileng leh tlanghri tam tak pawh hi \awphnawk a\anga lo chhuak a ni a, fai hi hriselna a ni tih hi i vawng tlat ang u.

Mizoram Covid Vaccine :  August ni 27, 2021 thlenga Mizorama COVID-19 Vaccine pek chhuah dan  :
##    August 27, 2021 a pek chhuah : 2348 (1st dose - 413, 2nd dose - 2025)
##    1st dose la tawh : 6,54,572
##     Full dose la tawh : 2,34,714
##    Dose pek chhuah tawh zawng zawng: 8,89,286
 
HEADLINE :
 ZIRNA UAR
- F.Lalrochana
Chhunzawmna....
    “Ram eng mawi tak chu a awm” tih phuahtu Vanmawia khan, a nunah thil a tawng ve nasa hle. Indopui Pahnihna lai khan, pawl kua a pass chauh tihin Airforce a zawm a. Sergeant a kai hman a. Airforce-a a \an lai hian, Matric zawlpui, Airforce Education Course zirin \han a kin a zo a, kum 15 zet a tan hnuin, 1958 khan a chawlhsan ta a ni.
    Mizoram a lo chhuahin, Aizawlah LDA (tuna LDC hi) a thawk chhunzawm a. 1962 khan, Matric a exam pah a, First Division-ah a pass nghe nghe a. Hnathawk chung hian, PU a zir chhunzawm a, First Division-ah bawk a pass leh a. BA a chhunzawm leh lai chuan, ram a lo buai ta a. Zalenna duha rammu zingah kalin, a hna leh a zirna chu a kalsan ta a ni. Ramhnuaia an awm lai hian, a na vak mai a, thi chhawngin a let reng a. A lo harh chhuah leh chuan, ?Ram eng  mawi tak chu a awm? tih hlapui ropui hi a phuah ta a ni.
    Kum 1972 khan lo chhuak lehin, Republic High School-ah Clerk leh Zirtirtu hna a fawm a. Kum 50 zet a nih tawh hnuah BA a zir \ha leh a. Kum 1974 khan kum 52 mi niin BA chu distinction-ah a pass leh ta a ni.
    K|P-in tun hnu hian General conference an buatsaih apiangin Hlabu an siam ta ziah a. Tun hma chuan Vanmawia hian, a mal beih \hin! Kum 1979 vel a\angin CK|P-in an ti ve ta chauh a ni. Hlapui humhalh pawl dinin Hlapui bu an siam a. Hlapui 52 zet chu an dah khawm a. Chumi lak khawm kawngah chuan Upa Rokunga kha a \angkai hle a. A bu erawh a hmu ve hman ta lo. Hlapui phuah kawngah hrim hrim chuan, Vanmawia erawh tu ma cho rual loh a ni ang. Kum 1980 February ni 23 khan, Ram eng mawi takah chuan a chawl ta a ni.
    Vanmawia kha, mi theihna sang leh mi lehkha thiam, thluak \ha tak mai a nih chu a chiang reng mai a. A nun kawngah leh a zirna  kawngah tibuaitu a ngah hle. Khawvel Indopui te leh Mizoram buaiin a ti bahlah \hin chungin kum 52 zet a nih tawh hnuah pawh, BA a la examin, distiction-ah a la pass zak zak a ni.
    Mizo te hi kan puitlin har ang ai hian, tar kan inti hma leh si \hin a. Hma kan sawn theih lohna lam tak a ni. Kum 40 mi pawh, ngaih dan la sawi lo tura ngai chhungkua kan la awm cheu. Kum 50 miin a kai tawh chuan, thil thar zir leh hmasawn a tum tawh lo bawk. Thil hrim hrim hi a tih hun lai bik awm turte hian kan ngai a. Lehkha zir chung thuah ngat te phei hi chuan a ni leh zual.
    Hna hmuhna atan ngawr ngawr hian lehkha zir hi a tur emaw kan ti \hin ni hian a lang. Hei hi kan tihfuh loh lam tak a ni. Kan dinhmun azirin, Vanmawia te ang hian kan bahlah ve fo thei. Kan thlen chin mil tawk hna chhete kan neihte hian, zirna chu \ul tawh lo tawp turah kan ngai fo. Khawvel changkang zel um pha tur te. mimal, chhungkua leh khawtlang, ram leh hnam anga hmasawn tur chuan, hna hmuh nan kher ni  loa zirna hi kan ngaih hlut a, kan uar deuh deuh a \ul. Zir nan lah tlai luat a awm hek lo. Hriat belh leh thiam belh tluka hlimawm hi he kahwvelah hian a awm chuang em ni?
 
PAGE - 2
EDITORIAL :
Nu |ha kan mamawh ve a ni
    Mizo te hian kan hmeichhia te kan thlirdan chu pi/pu te hunlai a\ang daih khan a lo sang lo hle a ni ang. ‘Hmeichhe finin tuikhur ral a kai lo’ tih te, ‘Hmeichhe thu thu ni suh; Chakai sa sa ni suh’ tih te hmeichhia leh chakai-in sakhua an nei lo ti tein \awngkam an lo hmang \hin.  Hmeichhia te chu an lo dah hniam hle niin a lang. Mahse, an lo hniam bik lo a ni ang. French emperor Nepoleon-a chuan French in atlakchham ber chu NU |HA hi a ni a lo ti a; tin, DL Moody, Pathian thuhriltu ropui tak pawhin ‘ Khawvel nu zawng zawng hi ka nu ang ni vek sela, tanin(Jail) hi a awm angai lovang a lo ti hial a ni. Chu mai a la ni hleinem, Grorge Herbert pawhin  ‘Nu \ha pakhat chauh pawh hi zirtirtu za(100) tluk zet a ni’ a lo ti bawk a ni.
    Kan ram, kan khawtlang te hian nu \ha kan mamawh a ni ve ta mai em?  Kan ram leh khawtlang hmelma Corruption leh ruihhlo te hi sawrkar leh Kohhran tin leh YMA te chuan hun rei tak a\ang tawha dovin, tha leh sum tamtak sengin, vawin thlengin bang lovin kan la do char char a ni. Mahse, chutichung pawhin, hma kan sawn chaklo hle; Vai velh an sawi ang maiin a pung tual tual em ni aw tih mai tur a ni si. Kan ram/ khawtlang nun siam\ha tur hian NU |HA kan mamawh ve ta em ni?
    Corruption avangin mi liante,ruihhlo avanga mi awm thei tak anga lang te hian Corruption leh ruihhlo kan duh lo takzet a ni tih an hriat a an inlamlet theih nan Kohhran hote pawh hian an Pathian ram thawhte hnawl ngama, Kohhran a nihna pawimawh te chelh loh tir ngam \hak \hak nise; tin, kan hmeichhia te pawh hian heng mite hi endawng thiamin, kawppui a tan leh \hian atan pawh hnar ngam ta se, diklo taka sum an lakluh te chuan hlimna a thlen lohzia an hriain an in lamlet thei mahna.
    A tawp berah chuan Nepoleon-a te, DL Moody -a te leh George Herbert ten an sawi ‘NU |HA’ hi ramin a mamawh   a, khawtlangin a mamawh a ni lawm ni tiin Editor dawhkan a\ang chuan ka lo ti ve a ni. 
 
ZIAKTUTE HUANG :
Kha mi zan (June, 11th2012) zet kha chu....
                         - Hosan Malsawmtluanga   
        Kha mi zan zet kha chu muthilh a har nangiang mai. Tunlai chu chhunlam ah hna te kan thawk chau ve angreng deuh thin bawk a, ‘mut zai i relhma ve deuh teh ang!’ tih pah a khuma ka tluk luh rual chiah chuan, Venglai lam atang in aurinna nen, “Kan hma Inthlan (Election) lo awm leh tur ah hian Pu ............ kaihhruai, .....Party  ngei hianin, tuma dan leh chelhzawh rualloh in ‘Hnehna’ na kan chang ngei ngei dawn e,” tia uar thiam leh thahnem ngai tak, beisei loh lutuk lam atangin thusawi thawm alo ri chhunzawm nghal a. Tute nge an nih tih lam reng ka bengkhawn lo. Mahse tupawh chu thu hrephak apiang tan ihe loa awihawm nghal em em ringawt tur reng nia mawi niin, venthawn leh hmaizah lutuk lem a neilo tih hriat tak leh a thusawi mek leh ngaithla tu te a hrechiang in ‘Amah’ ngei pawh a inring zo tawk ani tih kha, tuma min hrilh hriat ngai hauh loin ka manthiam ve nghal thlap thung a.
       Kha mi zan zet kha chu “Thlarau Thianghlim pawh a ti vui mai ang aw” mi mut duh hun a he ti tak a la bengchhen te ka ti rilru neuh neuh a. ‘Lenghawn ar khuang ri’ ka ngaichang ran a, hriat hleih theih lah ni suh in, kei ‘Valriang khum laizawl a dam a sambuk kawr phelh kekawrbul hring tial ha a mutlawn satliah mai’ rigawt chu, a sawi tur neih leh duhzawng zawng zawng a sawi zawh fai vek hma chuan muthilh tir mai min tum teuhlo a nih hi tiin rilru ka ti hnual a. Khawilai hmun emaw anglo tak a thenawm zurui in sual buai leh buaipui ngai chu sawi loh, inhau leh lungawilo niawm a phunnawi ri takngial pawh hriat tur awm talo chu, ninawm tih reng hre chang tawhlo in ngaihtuahna a kal ding duh cher cher phian nia. Hun lo inher tur ah hian Ka tan Malsawmna leh Vanneihna a la ni zawk dawn tih lam reng ka hrethiam pha hauhlo a lo ni.
       Kha mi zan zet kha chu ka tan ava han hlu chungchuang em! Eng Political Party ah nge kan chhungkua hi nalo tea phuarkhawm kan lo nih ve a, saltan rukna kan lo neih le! tih lam reng ngaihven ngailoh leh chhungkaw chi liah khat pawh ngaituah a phe buai ngai hlei lo khan mut hmun ah maimitchhing in “Ramhruaitu te hi thlak an ngai ta em nile?” an fate tana hna anthawh sak leh an mi enkawl dan han thlir hian” ka han ti rilru ve tan ringawt chu, mahni tapchhak zawl a “Obama sorkar fakselna lo neih ve chiam an sawi chu nep te ka ti.” Mahse ani tlat si, tudang nge ka dem chuan ang ? He ka Ram, ka Khawtlang, ka Chhungte leh Keima chunga, an duh ang tak a rorel tur a, he Party hi ‘Rorelna Lal Thutthleng’ a hlangkai a, tuna bangloa sawisel mek tu ni leh bawk si hi! Keimah ngei hi ka lo ni e, Amen, tiin zanmu ka chhing thei ta kha a ni a.
        Kha mi zan zet kha chu nghilh ni reng ka nei tawh lo vang. Aung San Suu Kyi-i pa Aung San-a’n a fanu hnena thu ropui leh pawimawh zet mai “Politics hi i ngaihtuah ngailo anih pawhin, Politics hian a ngaituah che ani” tia alo sawi chu, Thlarau mi thenkhat ten ‘Lalpa ka hnena a inpuan na thu’ tia mittui leh hnaptui nen an au chhuahpui thin ang em nilo mahse, keimah ah chuan chu ‘Thu’ chu a ‘Nung’ thar in a ri nawn tlut tlut ve ta mai a. Khawi ilo dawhsan ah emaw thuihhruai thenkhat neiin au chhuak ve chiahlo mah ila, tun hun hi “Thu mai a sawi aia ri ring zawk, hun reizawk daih leh tuartlang thei zawk a nih beiseia, ka au chhuahna ‘Hmasa ber’ chu ni ve in, Tunge ka Thlan (Vote) leh dawn? tih thu te mai hi he thuziak tlawm te a ka ziah lan duh ‘Hnuhnung ber’ leh ‘Zawhna Keimah bawk in ka chhan leh tur’ nibawk chu ani ta a ni.
    (He Article hi 2012 Facebook kaltlanga Article in ziahsiak a, EB ten lawmman pakhatna la atan an thlan a ni.)
 
PAGE - 3
HRIATTIRNA :
Ui pawnchhuak hlauhawm
    Ui pawn chhuak chung chang he chanchinbu-ah hian kan tarlang ngun ta hle mai, a sawt thawkhat viau laiin mi \henkhat erawh kan ui vulh khuahkhirh kan la tum lo niin a lang. Tunlaiin hripui vei in lama enkawl (Home Isolate) an awm neuh neuh a, heng ui pawn chhuakte hian an ningnawi an lo tlan palh a hlauhawm hle, hri pudarhtu an ni thei tihna a nih chu.
    Tin, Ui pawn chhuak hi mihring tan a him loh bakah mi varandah leh kawng sirah te an inthiar mai \hin a, hriselna atan pawh a \ha lo hle. Hetiang ui pawnchhuak chungah hian eng pawh thleng se phun nawi chi a ni lovang. Ui kan inthiar tir dawnin an mahni a chhuah tawp lovin a neitu in a kai ngei tur a ni a, an ek thiar leh zel tur a ni . Kan ui vulhte midangte tan ninawm leh tenawm a ni thei a ni tih hre reng ila, i khuahkhirh tlat ang u.

COVID APPROPRIATE BEHAVIOUR (CAB)
    COVID-19 laka him tlanna tura kan zawm tur nunphung \ha te:
1.    Intawk kher lovin in chibai \hin tawh ila.
2.    Khawiah pawh inhnaihchilh lova feet 6 tal inkarhlat a awm zel nise.
3.    Hmaituamna hmanga hmui-hmai tuam reng nise.
4.    Mit, hnar leh ka te khawih loh tur a ni.
5.    Respiratory Hygiene vawng la – Khuh leh hahchhiau in hmai hup/tuam rawh.
6.    A khat tawkin sahbawn nen fai taka kut sil fo tur a ni.
7.    Khawih fo \hin hmunhmate tih thianghlim fo \hin tur a ni.
8.    Chil chhak/pik mai mai loh tur a ni.
9.    |ul tak lovah zin/veivah pumpelh rawh.
10.    Mi tute mah thlei hrang lo la, Covid-19 vei te thinhrik suh.
11.    Mipui punkhawmna pumpelh la, hri lakah him rawh.
12.    Social media-a thu veivak nazawng, a dik tih fiah lovin thehdarh ve ngawt suh.
13.    Covid-19 lam hawi thu Sawrkara mawhphurtute hnen atanga chhuak a ni em tih ngaichang hmasa \hin rawh.
14.    Hriat duh leh mamawh reng reng chu National Help Line 1075-ah emaw State Helpline 1070-ah emaw Health Department Helpline 102-ah zawt fiah \hin ang che.
15. Hripui leng vanga rilru thlabar/phili/chiai te tan rilru lama mithiam rawn ang che.

Eelectric kan hman dan hi
    Electric kan mamawhna dan te a sangin, a tello chuan nunphung a buai thei hle tawh a, regular taka Power Supply kan neih theih nan Electric hmang khawl- Istiri, Heater leh ar vulh nana line kan zam ah te hian electric ti short thei tur lakah kan khawl leh electric wire zam te i fimkhur ang u. Kan fimkhur loh chuan Transformer ah pawi nasa tak a khawih thei a ni.
 
LAWRKHAWM :
TASK FORCE-AH PE
    Hlimen MHIP te chuan Task Force ten \ul leh mamawh a hman atan ` 2,000 an pe. Task Force hruaitu ten lawmthu an sawi e.

Kan veng covid-19 dinhmun
    August ni 22, 2021 (Pathianni) khan hri kai 2 kan nei a, an ni hi Home Isolation in an awm a ni. Aug. 23, 2021 (Thawh\anni) ah hrikai 1 kan neih belh leh a, a ni pawh Home Isolation in a awm a ni. Aug. 24, 2021 (Thawhlehni) khan Positive pakhat kan neih belh leh a, a ni hi CCCC Lalsavunga Park-ah a awm a ni. Tin, Aug. ni 27, 2021 (Zirtawpni) khan Positive mi 2 kan neih belh leh a, Home isolation in an awm bawk a ni.
     Aug. 23, 2021 (Thawh\anni) khan Positive mi 4 damin an chhuak a, Aug. ni 24, 2021 khan Positive mi 1 damin an chhuaka, Aug. ni 25, 2021 khan Positive mi 4 damin an chhuak bawk. Tin, Aug. ni 27, 2021 (Zirtawpni) khan Positive mi 4 damin an chhuak bawk a ni.
    Aug. ni 23, 2021 khan Home Quarantine lai mi 32 te sample lak niin an negative vek a, Aug. ni 25, 2021 khan Home Quarantine lai mi 7 te sample lak niin an ni a\ang hian Positive 2 an awm a ni. Tin, Aug. ni 27, 2021 khan Home Quarantine lai mi 29 te sample lak niin he thu buatsaih lai hian result hriat hman a ni lo.
    Hriattur pawimawh :
1    Positive Contact te chu Positive nen an inhnimhnaih ni hnuhnungber a\anga chhiara ni 7-10 ah Swab Sample lak tur a ni. Tin, positive contact chhuinaah hian, positive an ni tih hriat a nih a\anga ni thum chin chhui \hin an ni.
2.    State pawn a\anga zin haw te chu an lo haw a\anga ni 10 hnuah emaw Swab Sample lak tur an ni.
3.    Positive Contact Tracing chungchangah mahni rinthu leh hriatdan aiin khawtlang hripui laka kan himna tura theihtawpa beitu LLTF te thu leh hla ngaih pawimawh zawk tur a ni.

MALARIA KAN HMELMA
    Malaria hi a awm reng a, invenna lam kalpui hi inthlahdah thei kan ni lo a ni. Inven theih dan kawngte :-
a) In leh ram riahnaah zantin thosilen zar hnuaiah chauh mut tur
b) Inchhung \ha taka DDT a kah tir tur.
c) Tuizem leh tui dahkhawina phui taka chhin \hin tur.
d) Mahni in leha vel a thosi pian theihna tur tuitling awm tir loh tur, thosi pian theihna tur tuitling reng reng paih fai/tih fai \hin tur.
e) Tui tlin theihna reng reng, kawr te hnawhkhaha, tuiluan kawr hnawhtute sah fai fo tur a ni a. Mimal invenna hrang hrang mosquito repellent hnawih chi Odomos te leh hal chi Tortoise, Goodknight, Mortein All out leh a dangte hman \hin tur.
g) Khawsik reng rengin thisen exam tir nghal vat \hin tur a ni.

hri kai dinhmun
    Vawiin thleng hian hri kai record 95 kan nei tawh a,  Section hrang hranga hri kai tawh dan hetiang hi a ni :
    Buala    -    17    Damvea    -    33
    Kapdaia    -    32    Saichhuma    -    8
    Vawmphunga    -    5    Lalsavunga    -    Nil
Total - 95
 
PAGE - 4
KEIMAHNI :
Hlimkhawpui Budget
    Hlimkhawpui  March & April  2021  thla Budget  pe tla tawh te:

1.    Kapdaia Sec.    2. Buala Sec.
3. Damvea Sec.    4. Vawmphunga
5. Saichhuma Sec.    6. Lalsavunga Sec.

Kuang siam hnatlang
    Aug. ni 23 - 25, 2021 chho khan Branch YMA kuang Sub-Committee te chuan kuang siamin hnatlang an nei a. ZMC a pek tur kuang 4 leh tualchhung a hman tur 2 an siam a ni.

Lawmpuina
    MBSE in kumin a HSLC leh HSSLC result a tihchhuahah te, Mizoram University in BA leh MA bakah a tlukpui result a tihchhuah takah kan veng a\angin passed mi \hahnem tak an awm a, heng zirlai hlawhtling zawng zawngte hi Hlimkhawpui Editorial Board chuan thinlung takin kan lawmpui che u a. Tin, pass zo ve ta lote pawhin theihtawp chhuah a, hlawhtling ngei tura a hma aia nasa a bei turin kan inchah bawk e.

Kuang pe
    Hlimen Branch YMA chuan Aug. ni 26, 2021 khan ZMC-SRH Falkawn a hman turin kuang 4 chu an hlan. He kuang hi Covid avanga boralte hman atana nalh leh remchang taka siam a ni a, Branch OB a\angin Pu Lalhmuchhuaka, Pu G.Lalzahawma,  Tv. R.Lalrindika leh Commtt. Member a\angin Pu Jerome Lalduhbika  ten kuang hi an zuk hlan a ni. ZMC thuneitute an lawm hle.
    Kuang phurhna atana motor thawhtu Pu F.Zosangzuala, Damvea Sec. a mi leh Pu Jerome Lalduhbika, Buala Sec. te chungah Branch YMA chuan lawmthu a sawi tak meuh meuh a ni.

 
 
Advertisement..
MD  Septic  Tank  Service
    Septic Tank khat paih fai , Commode block, pipe fit, soakpit \halo leh a thar siam pawh kan ti thei reng e. Kan sulhnu a felfai a, senior leh rintlak  kan ni e. Kan rate a tlawm bawk.

Regd. No MSR542,                      Ph.No
(51-28)    9436199884, 9862476439
 

Lawrkhawm chhunzawmna.......
Lawmthu sawina
    To,
            The Secretary
            Hlimen Branch YMA

    A hmasain tho leh Isua Krista hmingin chibai ka buk a che.
    Zoram Medical College - State Referral Hospital, Falkawn tana Covid Kuang - 4 min rawn pek avangin kan lawm tak zet a, ZMC-SRHF hmingin lawmthu ka rawn sawi e.
    Lalpa’n malsawmin awmpui zel che u rawh se.

    I thawhpui,
    Sd/- Dr. H.C.Laldina
    Medical Superintendent
    State Referral Hospital, Falkawn

Fimkhur zel ang u
    Kan Zoramah Covid vei an pung chho zel a, fimkhurna thuah inthlahdah thei kan ni lo. Heng kan han tarlan hi kan hriat hnu vek mah nise, i zawm thar zel teh ang u :-
    Mask vuah hi chin dan phung pangngai (Habit) a neih khawpa kan chin uar a pawimawh hle mai. Khawilo chhuahna apianga pakhat mai ni lo, a \ul dan a zira a thlakna tur pahnih pathum tal ah/ken \hin nise, a thuaha vuah theih a \ha hle bawk.
    Kan khawtlang nun nen inpersan em em ni mah se  inlen pawh loh leh midang nena inhlat a awm hi kan himna atan pawimawh em em mai a nih avangin mahni inthununna nen a taka kan hman deuh deuh hi kan tihmakmawh tur a ni.
    Sahbawn hmanga insilfai leh Sanitizer hman pawh hi kan nitin nunah bet tlat rawh se. Sanitizer phei chu khawilo chhuahna apiangah ah/ken mai tur a ni.
    Kan kut hi engkim kan khawihna a nih avangin mitin hian kan mit, kan hmui leh kan ká te hi kan khawih nasa em em mai a. Pawnlamah kan tei chhuak a nih chuan  a \heih hram chuan kan kut kan tifai hmasa a nih loh chuan hmui hmai khawih loh tawp tum tur a ni.
    Sawrkar leh LLTF te thuchhuah awih hi kan himna tur atana pawimawh em em mai a ni a, tin, Positive Contact in report tur a tih ah kan tel emaw in rinhlelhna kan neih emaw chuan a rang thei ang ber a in report na tur a in report thuai hi hri darh zel tur venna atana pawimawh ber te zing a mi tih i hre nawn leh ang u.
    Tin, a \ul viau a nih loh chuan pawn lama chhuah  loh hi kan tihmakmawh a ni tih i hre bawk ang u.

Khawchin thlir lawkna....
    The Weather Channel in khawchin a hrilhlawk dan chu hetiang hi an ni a, ruah sur theihna chance tarlan ang hian tunkar chhung hian nitin ruah hi sur thei reng a ni.
Date                                     Max.    Min.    Rain
29.8.2021    (Chawlhni)        260C    210C    91%
30.8.2021    (Thawh\anni)    270C    200C    94%
31.8.2021    (Thawhlehni)    280C    210C    89%
1.9.2021    (Nilaini)             270C    210C    69%
2.9.2021    (Ningani)           280C    200C    77%
3.9.2021    (Zirtawpni)        270C    200C    69%
4.9.2021    (Inrinni)            280C    200C    60%

 

Saturday, August 21, 2021

Thitin thla (August) Ni 21, 2021, Issue No. 34

PAGE - 1
TUALCHHUNG :
Damlo :  Pu Rochhunga, Buala Sec. chu Rannung seh (scrub typhus) vangin BN Hospital, Kulikawnah admit a nih hnuin Aug. ni 18, 2021 khan Civil Hospital-ah dahluh leh a ni a, enkawl mek a ni.

BA Passed :  B.Vanlalhmangaihi D/o B.Lalbiakmawia, Kapdaia Sec. a mi chuan MZU in result a tih chhuah takah BA (Hist) Ist  Div.-ah a passed.

##    Ruthi Lalengzami D/o Lallianpuia, Kapdaia Sec. a mi chuan MZU in result a tih chhuah takah BA (Hist) Ist  Div.-ah a passed.

##    Lalrosanga S/o Lalrenrela, Saichhuma Sec. a mi chuan MZU in result a tih chhuah takah BA (Hist) Ist  Div.-ah a passed.

Tihdikna :  Issue hmasa a BA Passed kan rawn tarlan Lalmuanpuii Chhakchhuak D/o Thangrehlova, Vawmphunga Sec.  leh J. Rosangpuia C/o Thangrehlova, Vawmphunga Section te BA First Div. a passed tia rawn tarlan kha Distinction-ah an passed tih zawk tur a ni e. Tihsual palhah chhiartute hriatthiamna kan ngen e.

Thlalak intihsiakah lawmman la : August ni 19, 2021 khan World Photography Day vawi 182 pualin Mizo Photographer Society in thlalak intihsiak a buatsaihah Pu David Vanlalhuma, Buala Sec. a mi chuan lawmman pahnihna a la. Lawmman pahnihna hian Certificate bakah ` 7,000 a keng tel a ni. He intihsiak thupui atan hian ‘Still Life’ hman a ni. Pu David-a hlawhtlinna kan lawmpui a, kan chhuang tak zet zet bawk e.

Mizoram Covid Vaccine :  August ni 20, 2021 thlenga Mizorama COVID-19 Vaccine pek chhuah dan  :

Ø    August 20, 2021 a pek chhuah : 2310
    (1st dose - 943, 2nd dose - 1367)

Ø    1st dose la tawh : 6,50,937

Ø    Full dose la tawh : 2,26,975

Ø    Dose pek chhuah tawh zawng zawng: 8,77,912
 
HEADLINE :
 ZIRNA UAR
- F.Lalrochana
Chhunzawmna....
KA |HIANTE PATHUM

    Ka \hiante pathum, state service-a hna \ha tak thawkte titi ka ngaithla a. |angkaipui kan awm takin tih thuah ka han sawi chhawng teh ang. Ka \hiante titi a\ang hian zirlai leh hna zawng lai, nu leh pa thlengin kan mamawh thil a awmin ka hria. Chung zinga \henkhat chauh chu ka han tar lang teh ang.
    Pakhat chu, Civil service a kal tum ngai lem lo, a tum ber thil a sukuk avanga kal ta a ni a. “Ka duh ber chu thawk lo mah ila, ka hmuh ve a hi chu \ha taka thawh ka tum,” tiin a sawi nghe nghe. A lehkha zir dan chungchang chu heti hian a sawi:
1. Ka zirlai hi hriat thiam tumin ka chhiar \hin, by heart hi ka duh lo ve tawp a. Topic harsa deuh phei chu rei ngial chhiar ka nei \hin.
2. Zir tura rilru pek tawh chuan thil dang nena chawh fin ka duh vak lo a, concentrate takin ka chhiar a, mahse rei tak zir a har thung.
3. Textbook har ang chi ai chuan hriat thiam awlsam material ka chhiar duh zawk tlangpui.
4. Chhanna (answer) tur ang hi lehkha zir ni lem lo, kalkawng kal lai ang te hian ka ngaihtuah mai mai \hin, ka \angkaipui fu mai, elaborate ngai ang chi-ah phei chuan. Amah hi, Zirlai a nih lai a\anga lehkhabu leh chanchinbu chhiar taima, a ngaihnawm zawnga chhiar \hin a ni.
    Pakhat pawhin heti hian a sawi:
Middle school kan kal lai a\angin ka pain Competition Refresher a tlangval laia a leiho a dah \hat min chhiartir \hin tawh a, Civil service lam chuan min uai na ber. In chhunga min fuih tamna ber chu IAS, State service tih vel hi, ka tum ka thleng thei lo a, in thleng ngei tur a ni a ti \hin. Kei hi IAS turin min hual a ka taimaknain a tlin ngang lo a ni. c Ka pa hian kan harsa chung chungin lehkhabu kan mamawh a nih chuan puk chung pawhin min leisak \hin. Thawmhnaw manah kan inseng ngai lo; college ka kal laiin, chapal pakhat leh t-shirt pahnih, pawnfen pahnih nen BA ka zo. Coaching kal ngai ka ti lo, materials neih \hat erawh a pawimawh, materials neih \hat zir peih loh chu awmzia a awm chuang lo.
    Ka zirlai pawn sawi tlak ka nei lo. SLET ka exam chuan thla khat mumang lo, chaw ei mang loin ka bei a, ka exam laiin chapona ni lo se ka tling dawn tih ka hre sa, NET JRF-ah pawh min pui, ka en nawn a nimai, a bak engmah chhuan tur ka nei lo. Ka chhungte support-na leh \awng\aina a ni ber mai. A hma a\anga a lo inbuatsaih tawhna leh a bul \huta thil a manna chu amah puitu ber a ni. A pathumna chu, pasal a neih hnua inziak tling a ni a. Harsatna tam tak hmachhawnin a bei a ni. Heti hian a sawi a: Kei chu sawi tlak vak awm loa, ka fight nasa ve a ni. MA ka zawhah competitive exam lam hi ka hmel hriat chauh. Kan u pakhat MCS awm lo se ka lut kher lo ang a, ka pasal hian min support \ha viau lo se ka tlin ka ring lo bawk.
 - Phek hnihna-ah chhunzawm a ni...
 
PAGE - 2
EDITORIAL :
         Hlimna kawng |ha
    Duhamna khawvelah kan lo piang a, duh tawk leh chin tawk nei lovin nun hahchawlhna leh hlimna a nih beiseiin hring nun hi a phi ruai ruai \hin. Hlimna te, chawlhna te lawmna te chu nei thei dawn a in hriain hmalam pannin beiseina chuan min hnuk ruak ruak a. Mahse, van hnuai ah hian hahchawlhna, hlimna leh lawmna tluantling reng a awm si lo. Tin, hmalam beiseina duhamna chu thlan khur thlengin kan um zui zel mai dawn a lo ni.  Nun hahchawlhna leh hlimna, thlamuanna leh lawmna neih duhin mahni theihna zawn \heuh ah theihtawpchhuah in kan tlan suau suau mai chu a ni si a.
    Miin sum a khawl chhan te, in leh lo \ha a din chhan te leh hna thawh a thil eng pawh(i ti mai ang) a tih chhan chu kan sawi sawi tak nun hlimna, lawmna leh hahchawlhna beisei vang a ti a ni.Mahse, chu chu a zawng nasa leh a bei nasa a piang an beidawnna a nasa emaw tih mai tur a ni si. Sum leh pai duh ang ang a hman tur nei; mahse, duhamna avang a nun hlim thei lo, lungawi lo te, in leh lo changchang  \ha pui pui nei si a duhamna avang nun hahchawl chuang si lo hi kan ram hian engzat tak awm ang i maw?
    Sum leh pai ngah te, in leh lo ropui leh \ha neih te hi a hlu em em a, an awhawm em em bawk. Mahse, heng mite hi nun hlim leh nun hahchawl an ni vek lo. Sum ngah mah se rethei si; in leh lo, rohlu tak tak nei, nun hlim thei chuan si lo; nun hah chawl reng reng lo, mi rethei sawi tur kan ram ah hian an va tam em. Hlimna kawng \ha hriat i duh chuan \anpui ngai te puih nan i hun leh i nun a tam thei ang ber pe la, mi lawmna i siam tam leh i lawmna a sang anga, midang tana malsawmna thleng tam a piang te hian mi lawm an hlawh tam a. Chu chuan an nunah hlim leh lawmna, lungawina a thlen let \hin a lo ni.
 
ZIAKTUTE HUANG :
Phekhma chhunzawmna......
    MYC leh UGC Coaching ka kal nasa, a tawp ka thleng \hak \hak. The Hindu leh Chronicles ka chhiar \hin(peih lo chung chungin ka chhiar lui), school-a ka thawh khan ka harh thar nasa a,  Middle school zirlaibu a\anga Higher Secondary School zirlaibu thlengin ka chhiar a, ka chhawr ta phian a. A bak chu ka theihtawpa zir leh \awng\ai a ni mai. Ka beidawn tawpah, \hiante min hmuhsitna rilrua awm reng chunga Pathian rawn chung leh note bua mittui far kauh kauha zir hnuah Pathianin min pe. Ka zir dan chu chhuan tlak a awm lo. Ka zir tui chuan ka mut a chhuak zel. Ka muhil a, ka harh leh a, ka chhiar leh a. Tiang khian tlaivar dawn dawnin ka \hu \hin. Ka thatchhiat vang a ni lo. Tui taka lehkha ka chhiar hian ka mut a chhuak tlat zel. Mahse ka chhiar chu ka hre ve zel tho.
    Rilru chak over, chhiar apiang hre zung zung pawh ka ni lo. Chak lo lutuk ka ni lo bawk.  thei lo, depression a nei etc., ti tein. Ka lu chunga kut nghatin mittui tla zawih zawihin ka lehkha zir lai te min \awng\ai \hin. Kei chu ka thiamna leh theihna ai chuan Pathian hnena kan dil min pek liau liau a ni e. Coaching kala han i buatsaih nasat lai chuan tling ve mai dawn te hian kan inhre \hin a. Kan marksheet-ah pawh interview mark kha ka lo hlat lutuk lo reng a. Mahse, ka thiamna leh theihna ni vea ka hriatah Pathianin min paih thla char char a. Ka beidawn tawh, inbuatsaihna hun tlem tawh em em lai, mains exam dawnah khum betin kar hnih ka dam lo a. Ka tlin beiseina ka neih tawh loh hnuah ka zir saho kha hmang \angkaiin Pathianin a ropuizia lan nan min pe, kei chu. Chapopui thei ka ni lo a, ka hna \ha taka thawh hi ka tih tur a ni tih hi ka ngaih dan nghet tak a ni.
     An zinga pahnih chuan, an exam beih \henkhata an hlawhchhamna chungchang heti hian an sawi bawk a. Ka u hian lu chunga kut nghatin min \awng\ai \hin. Mi min hmuhsit leh sawi dan te kan hre tlang a. Min hmusita min sawina chhan pawh MA ka zawh a\anga kum 4ah hna ka hmu chauh a. MA ve si thiam tak tak lo a niang. Hna pawh hmu  thei lo, depression a nei etc., ti tein. Ka lu chunga kut nghatin mittui tla zawih zawihin ka lehkha zir lai te min \awng\ai \hin. Kei chu ka thiamna leh theihna ai chuan Pathian hnena kan dil min pek liau liau a ni e. Coaching kala han i buatsaih nasat lai chuan tling ve mai dawn te hian kan inhre \hin a. Kan marksheet-ah pawh interview mark kha ka lo hlat lutuk lo reng a. Mahse, ka thiamna leh theihna ni vea ka hriatah Pathianin min paih thla char char a. Ka beidawn tawh, inbuatsaihna hun tlem tawh em em lai, mains exam dawnah khum betin kar hnih ka dam lo a. Ka tlin beiseina ka neih tawh loh hnuah ka zir saho kha hmang \angkaiin Pathianin a ropuizia lan nan min pe, kei chu. Chapopui thei ka ni lo a, ka hna \ha taka thawh hi ka tih tur a ni tih hi ka ngaih dan nghet tak a ni. An zinga pahnih chuan, an exam beih \henkhata an hlawhchhamna chungchang heti hian an sawi bawk a.
    Pakhat zawk chuan, “Mak ve deuh chu kei chu ka tlin loh tih vel hian ka zak ve ngai lo reng reng. Ka zak lo lutuk kha a lo \ha lo, NET kha vawi sarihnaah ka through a, ka through loh pawhin ka ti leh mai ang kha ka ti mai a, ka rilru
a na ngai lem lo,” a ti a. Pakhatin, “Kei pawh ka huai \hin khawp a. Exam tur apiang ka exam pawp pawp a. Ka intawng harh zel a. Ka thiam loh ka thiam phah zel a. Ka admit card pawh a vum thur mai. Hna te lua leh lian awm loin ka exam vek a. Interviewin private school-ah pawh ka kal \ang \ang. Engkim khan zirlai \ha tak min pe vek.” a ti ve bawk. An rilru put hmang hrisel tak mai hi kan chhinchhiah a, kan entawn a \ha ang.
Remchang hmasa-ah chhunzawm a ni ang.
 
PAGE - 3
HRIATTIRNA :
Ui pawnchhuak hlauhawm
    Ui pawn chhuak chung chang he chanchinbu-ah hian kan tarlang ngun ta hle mai, a sawt thawkhat viau laiin mi \henkhat erawh kan ui vulh khuahkhirh kan la tum lo niin a lang. Tunlaiin hripui vei in lama enkawl (Home Isolate) an awm neuh neuh a, heng ui pawn chhuakte hian an ningnawi an lo tlan palh a hlauhawm hle, hri pudarhtu an ni thei tihna a nih chu.
    Tin, Ui pawn chhuak hi mihring tan a him loh bakah mi varandah leh kawng sirah te an inthiar mai \hin a, hriselna atan pawh a \ha lo hle. Hetiang ui pawnchhuak chungah hian eng pawh thleng se phun nawi chi a ni lovang. Ui kan inthiar tir dawnin an mahni a chhuah tawp lovin a neitu in a kai ngei tur a ni a, an ek thiar leh zel tur a ni . Kan ui vulhte midangte tan ninawm leh tenawm a ni thei a ni tih hre reng ila, i khuahkhirh tlat ang u.

COVID APPROPRIATE BEHAVIOUR (CAB)
    COVID-19 laka him tlanna tura kan zawm tur nunphung \ha te:
1.    Intawk kher lovin in chibai \hin tawh ila.
2.    Khawiah pawh inhnaihchilh lova feet 6 tal inkarhlat a awm zel nise.
3.    Hmaituamna hmanga hmui-hmai tuam reng nise.
4.    Mit, hnar leh ka te khawih loh tur a ni.
5.    Respiratory Hygiene vawng la – Khuh leh hahchhiau in hmai hup/tuam rawh.
6.    A khat tawkin sahbawn nen fai taka kut sil fo tur a ni.
7.    Khawih fo \hin hmunhmate tih thianghlim fo \hin tur a ni.
8.    Chil chhak/pik mai mai loh tur a ni.
9.    |ul tak lovah zin/veivah pumpelh rawh.
10.    Mi tute mah thlei hrang lo la, Covid-19 vei te thinhrik suh.
11.    Mipui punkhawmna pumpelh la, hri lakah him rawh.
12.    Social media-a thu veivak nazawng, a dik tih fiah lovin thehdarh ve ngawt suh.
13.    Covid-19 lam hawi thu Sawrkara mawhphurtute hnen atanga chhuak a ni em tih ngaichang hmasa \hin rawh.
14.    Hriat duh leh mamawh reng reng chu National Help Line 1075-ah emaw State Helpline 1070-ah emaw Health Department Helpline 102-ah zawt fiah \hin ang che.
15. Hripui leng vanga rilru thlabar/phili/chiai te tan rilru lama mithiam rawn ang che.

LOCAL TRAFFIC MANAGEMENT THUCHHUAK
    Tunlaiin kawng dunga lirthei/motor zanriak a dah a tam leh ta hle mai a. Thupek awmsa zawm lo kan tam chho ta hle a. Hlimen Local Traffic Management Committee te chuan an check chho leh dawn a, dan bawhchhiate chu manin pawisa an chawitir zel tawh dawn a ni.

Sd/- Secretary
Hlimen Local Traffic Management Committee
 
LAWRKHAWM :
Task Force-ah pe
    Kar hmasa lama tarlan bakah Hlimen Local Level Task Force ten a \ul apiang a hman turin ahnuai a tarlan te hian pawisa an pe :-

##    Hlimen Baptish Kohhran    -    `    5,000
##    Peter Lalvenpuia (Melthum)    -    `    1,000
##    Sanghliri (VP)    -    `    500

    Pi Manuni, Venglai chuan Duty te ei tur Lakhuihthei \hahnem tak a pe bawk.
    Thilpek petu zawng zawngte chungah Hlimen Local Level Task Force te chuan thinlung takin lawmthu an sawi tak meuh meuh a ni.

Kan veng Covid-19 dinhmun
    August 15, 2021 (Pathianni) khan hri kai 5 kan nei a, an ni hi ZMC leh vengchhungah enkawl an ni. Aug. 16, 2021 (Thawh\anni) ah hrikai 1 kan neih belh leh a. Aug. 17, 2021 (Thawhlehni) ah hrikai 3 kan neih belh leh bawk a ni.
    Aug. 18, 2021 (Nilaini) khan positive contact mi 43 te swab sample lak a ni a, an zing a\ang hian pakhat a positive a ni. Aug. 19, 2021 (Ningani) khan Positive zing a\angin mi 4 dam takin an chhuak a ni. Aug. 20, 2021 (Zirtawpni) ah positive contact mi 35 te swab sample lak a ni a, he chanchin buatsaih lai hian an result kan hre hman ta lo.
     Aug. 20, 2021 (Zirtawpni) hian Positive zing a\angin dama chhuak mi pakhat an awm a. Aug. 21, 2021 (Inrinni) hian Positive mek zing a\angin dama chhuak mi 6 an awm bawk.
    Hriattur pawimawh :
1    Positive Contact te chu Positive nen an inhnimhnaih ni hnuhnungber a\anga chhiara ni 7-10 ah Swab Sample lak tur a ni. Tin, positive contact chhuinaah hian, positive an ni tih hriat a nih a\anga ni thum chin chhui \hin an ni.
2.    State pawn a\anga zin haw te chu an lo haw a\anga ni 10 hnuah emaw Swab Sample lak tur an ni.
3.    Positive Contact Tracing chungchangah mahni rinthu leh hriatdan aiin khawtlang hripui laka kan himna tura theihtawpa beitu LLTF te thu leh hla ngaih pawimawh zawk tur a ni.

Tualchhung mitthi record
    Kum 2021 chhungin tualchungah mi 16  vuiliam kan nei ta a, heng  zing a 9 te hi mipa niin hmeichhia hi 7 an ni. Kan \hen tak te ah hian kum 50 chunglam hi mi 11 awmin  kum 50 hnuailam hi mi 6 an awm. Boral ta zing a upa ber hi kum 86 niin naupang ber hi kum 18 a ni.
    Section hrang hrang a chhiat tawk awm dan :
Buala Sec. - 2    Damvea  Sec. - 5
Kapdaia  Sec.-3    Saichhuma  Sec. - 4
Vawmphunga   Sec.- 2

Thu i awih deuh teh ang u
    Kan hriat angin tunhnaiah kan vengah hri kai kan pung chak hle a. Veng tam takah hrikai in hniam lam an pan zel laiin, keini vengah erawh hri hi a darh mek zel niin a lang. Sorkar SOP leh LLTF thurel hrereng chunga zawm tum tlat lote kan awm leh \hin. Hei hian kan venga hri darh mek hi nasa takin a \anpui a ni. Thu awih ila, kan mithiamte leh thuneitute rorel hi kan damna turin i zawm hram hram ang u.
 
PAGE - 4
KEIMAHNI :
Hlimkhawpui Budget
    Hlimkhawpui  March & April  2021  thla Budget  pe tla tawh te:

1.    Kapdaia Sec.    2. Buala Sec.
3. Damvea Sec.    4. Vawmphunga
5. Saichhuma Sec.    6. Lalsavunga Sec.

YMA in râl  
    Aug. ni 16, 2021 (Thawh\anni) zan khan  Pi Ramthangi, Damvea Sec. a mi chu ralna hun hman a ni a,  inralna kalphung hman mek angin Chhiatni Fund a\angin ` 4,000 leh buhfai bag khat hlan a ni. Ralna hun hi Branch YMA O.B \henkhat ten an hmang a ni. Pi Ramthangi chhungte hian a \ul apiang a hman turin YMA-ah puan 2 an hlan let bawk.

Ruang sawngbawl
    Central YMA Office Bearers leh Medical Operation Team (MOT)on Covid - 19-te chuan Covid - 19 vanga thite ruang sawngbawl danchungchang hetiang hian a siam

1.    Covid - 19 vanga thite, Damdawiin a sawngbawl vek tawh hnua kuanga dah tawh chu a hlauhawm tawh loh.

2.    Covid - 19 vanga thite sawngbawl tawhte hi natna dang vanga thite ang thovin zahawmtakin In/Hall-ah vuina hun hman theih a ni.

3.    Kuang buaipuitu ten Gloves leh Mask vuah a him tawk a, Full PPE hak kher a ngai lo.

4.    Mitthi vuituin Full PPE hak kher a ngai lova, Mask vuah mai a tawk.

5.    Mitthi vuinaah hian sawrkar SOP zawm tur a ni.

###################################

Khawchin thlir lawkna....
    The Weather Channel in khawchin a hrilhlawk dan chu hetiang hi an ni a, ruah sur theihna chance tarlan ang hian tunkar chhung hian nitin ruah hi sur thei reng a ni.

Date                                    Max.    Min.    Rain
22.8.2021    (Chawlhni)        250C    190C    63%
23.8.2021    (Thawh\anni)    250C    190C    66%
24.8.2021    (Thawhlehni)    240C    190C    83%
25.8.2021    (Nilaini)            240C    180C    81%
26.8.2021    (Ningani)         250C    180C    74%
27.8.2021    (Zirtawpni)      250C    180C    68%
28.8.2021    (Inrinni)          250C    180C    60%
 
Advertisement...
MD  Septic  Tank  Service
    Septic Tank khat paih fai , Commode block, pipe fit, soakpit \halo leh a thar siam pawh kan ti thei reng e. Kan sulhnu a felfai a, senior leh rintlak  kan ni e. Kan rate a tlawm bawk.

Regd. No MSR542,                      Ph.No
(51-28)    9436199884, 9862476439
 

Lawrkhawm chhunzawmna.......
CENTRAL YMA HMALAKNA
5.8.2021 : Mizoram leh Assam ramri buai chungchangah Assam Cabinet Minister pahnih, Border Protection and  Development Minister Atul Bora, Urban Development Minister  Ashok Singhal te chu Mizoram-ah an rawn zin a, Pu Vanlalruata President, Tv. Lalhmachhuana Vice President, Prof. Lalnuntluanga General Secretary ten Aijal Club-ah an lo kawm.

10.8.2021 : Chief Minister Conference Room-ah Mizoram leh Assam ramri buai avanga thil thleng thlirlet leh hmalak zel dan tur chungchang meeting neih a ni a, Prof. Malsawmliana Asst. Secretary leh Pu Fabian Lalfakawma Treasurer ten an tel.

11.8.2021 : Secretary, Law & Judicial Dept. Pisa-ah Mizoram State Child Protection Society & Women & Child Development hnuaia Selection Committee Meeting neih a ni a, Pu Roneihthanga Fin.Secretary a tel.

16.8.2021 : SAD Conference Hall-ah AMC huamchhunga Partial Lockdown leh Mizoram hmundanga inkaihruaina kalpui dan thlirho meeting neih a ni a, Pu Vanlalruata President a tel.

18.8.2021 : Lambor Malngiang, Chairman, Meghalaya State Planning Board chu Aizawl-ah a rawn zin a, Planning and Programme Implementation Department Hall-ah CYMA, MHIP, MKHC hruaitute nen an inkawm a, Pu Vanlalruata President, Tv. Lalhmachhuana Vice President leh Prof. Lalnuntluanga General Secretary te an tel.

19.8.2021 : Minister, Power & Electricity Dept. hovin SAD Conference Hall-ah CYMA, MUP, MHIP, MCU, MIMA, MJA hruaituten Electric Bill chungchang sawiho meeting neih a ni a, Pu Vanlalruata President, Tv. Lalhmachhuana Vice President leh Pu Fabian Lalfakawma Treasurer te an tel.

MALARIA LAKAH LO FIHLIM TA CHE
    Kumtin a tlangpuiin April thla a\anga August thla thleng hi Malaria hluar hun bik lai a ni a, mahse Mizoram hi malaria chenchilh (endemic) ram a nih avangin kum tluanin Malaria hi a awm reng a, invenna lam kalpui hi inthlahdah thei kan ni lo a ni. Inven theih dan kawngte :-
a)    In leh ram riahnaah zantin thosilen zar hnuaiah chauh mut tur
b)    Inchhung \ha taka DDT a kah tir tur.
c)    Tuizem leh tui dahkhawina phui taka chhin \hin tur.
d)    Mahni in leha vel a thosi pian theihna tur tuitling awm tir loh tur, thosi pian theihna tur tuitling reng reng paih fai/tih fai \hin tur.
e)    Tui tlin theihna reng reng, kawr te hnawhkhaha, tuiluan kawr hnawhtute sah fai fo tur a ni a. Mimal invenna hrang hrang mosquito repellent hnawih chi Odomos te leh hal chi Tortoise, Goodknight, Mortein All out leh a dangte hman \hin tur.
g)    Khawsik reng rengin thisen exam tir nghal vat \hin tur a ni.
h)    Malaria vanga nunna channa hi inentir tlai vang a ni fo va. Chuvangin khawsik reng reng Malaria a nih leh nih loh finfiah nan a rang thei ang bera thisen exam tir \hin tur a ni a, kan veng/khua a ASHA emaw Sub Centre emaw Damdawiin hnai berah kal \hin tur a ni.

 

Saturday, August 14, 2021

Thitin thla (August) Ni 14, 2021, Issue No. 33


 PAGE - 1
TUALCHHUNG :
Boral :  Pi Ramthangi (80) M/o Lalrinawma, Damvea Sec. chu August ni 12, 2021 zan dar 9:15 khan a boral. Lumen niin August ni 13, 2021 khan Hlimen Damveng Presbyterian Kohhran Hall ah vuiliam  a ni.

Damlo :  Pu Rochhunga, Buala Sec. chu Rannung seh (scrub typhus) vangin BN Hospital, Kulikawnah admit niin enkawl mek a ni.

##    Pi Lalmuanpuii W/o Lalramthanga, Saichhuma Sec. chu taksa lam harsatna avangin August ni 16, 2021 khan Durtlang Hospital-ah admit niin enkawl mek a ni.

##    Joseph Laldingngheta S/o C. Lalzuiliana, Damvea Sec. chu August ni 12, 2021 khan BN Hospital ah a hâ zai niin enkawl chhunzawm mek a ni.

BA Passed :  Lalmuanpuii Chhakchhuak D/o Thangrehlova, Vawmphunga Sec. a mi chuan MZU in result a tih chhuah takah BA (Edu.) Ist  Div.-ah passed in Education bikah hian 5th Position a ni.

##    J. Rosangpuia C/o Thangrehlova, Vawmphunga Section chuan  MZU in result a tih chhuah takah BA Ist  Div.-ah passed in Mizo subject bikah 4th position a ni.

##    Vanlaldiki D/o Sangluri, Lalsavunga Sec.chuan  MZU in result a tih chhuah takah BA Ist  Div.-ah a passed

##    Lalhmangaihsanga S/o K. Chhuanawma, Lalsavunga Sec. chuan  MZU in result a tih chhuah takah BA Ist  Div.-ah a passed

##    Naom Lalbiakpuii D/o Ramsanga, Vawmphunga Sec. a mi pawhin  MZU in result a tih chhuah takah BA(Edu.)  Ist  Div.-ah a passed.

    Zirlai hlawhtling ta te Hlimkhawpui Editorial Board ten kan lawmpui tak zet zet e.

Tihdikna :  Issue No. 32 a Hlimen LLTF a \anpuina pe, Hlimen Volleyball Club - ` 1,000 ti a kan chhuah kha Hlimen Football Club - ` 1,000 tih zawk tur a ni. Tihsual palh ah EB ten thupha kan chawi nghal bawk e.
 
HEADLINE :
 ZIRNA UAR
- F.Lalrochana
Chhunzawmna....
3. Smart phone hman \angkai: Smart phone kan hum ve ta deuh vek mai. Hengte hi hman \angkai a \ha hle. Android te droid lo pawh civil service lam hawi application install tur a tam hle, hmang \angkai ila. National daily hrang hrang pawh a app download a install theih a ni hlawm. TOI te, The Hindu te. The Hindu hi a \ha a, Mizoramah nitin a hard copy dawn theih a nih loh avangin, a app hi install a, nitin chhiar ila, habit-ah nei ila.  
4. Hlawhtling tawhte hlawhtlinna ngaihven: Competitive exam lo paltlang a officer lian ni ta te hian chanchin ngaihnawm tak tak an nei fo. Chanchinbuah te, TV-ah te an interview in, an chanchin hmuh leh chhiar tur a awm \hin, chungte chu ngaihvenin, mahni infuih thar nan te hman \hin a \angkai hle.
5. Thuziah chin tur a ni: Competitive exam tum chuan thuziah chin tur a ni. Thu awmze nei mumal taka sawi chhuah zir tur a ni. Sentence construction te, paragraph construction te, introduction leh conclusion siam dante zir tur a ni. Chhuanlam dang kan nei thei lo. Thil sawi chhuah dan azirin a thiam lo zawkin mark a hmu \ha thei daih zawk.
6. Exam kalphung hriat: Mizo \halai graduate tawh tam takin graduate hnuah hna zawnga exam kan tum chawp a. Hna exam kalphung engmah hre loin exam form te kan han fill up chawp a. Kawng kan bo \hin teh e. Kan hlawhtling ngai meuh lo reng a. Mizo tlangval pakhat IAS tling tawh chuan, MA a zir laiin, UPSC civil service exam syllabus a neiin, material tam zawk a lo inla khawm hman tawh a ni. Pakhat dang leh pawhin, pawl riat a zirlai a\angin Competition Success Review bu a chhiar daih tawh. Mi tam tak chuan bul kan \an tlai a, bul kan han \an ve pawhin a ngaihna kan hre lo leh lutuk \hin a. Mahni pawha inhai var theih thil tam tak chu mahnia ngaihven ve pawh a \ul a ni.
7. Mahni theihna chin hriat: Sang tak chu tum tur a ni a, a sang thei ang ber tum tura infuih tur pawh a ni. Mahse, mahni theihna leh taimakna tlin chin hriat a \ha khawp mai. Hna sang tak neih tumin a exam \hin a, a exam tar \hak mai tih hi thil awm thei tak a ni.
    Mi zawng zawng IAS an ni dawn lo. Mi zawng zawng MCS an ni dawn lo a, mi zawng zawng University Professor an ni dawn lo bawk. Kan lehkha lo zir tawh dan te, keimahnia thiamna lo inkhawl dan leh kan pianpui finna leh hriat theihna leh kan taimakna nena inmil tawk hna hi hriatthiam a \ul viau. Kan tui zawng pawh hriat a \ha.
    Pu Lalduhthlana IFS pawh hi Engineer lamte a han zir ren rawn a. A tui thlawt lo a. Engineer zira kum 4 vel zet a hun a hman hnuah Arts lamah a inlet a. Competitive exam a tling zui a, IFS a ni chho ta mai a ni.  Mahni inhriat chian a pawimawh a, khawtlai \hak khawpa kan hun khawh ral lo tura fin thiam a ngai.
 - Remchang hmasa-ah chhunzawm a ni ang.
 
PAGE - 2
EDITORIAL :
INTODELH
    
        Rin lawk lem loh hun harsa kan tawk thut thut mai a, hnam intodelh lo nih a fuh lohzia a chiang viau nghal zel mai, kan kawmthlang khaw te tak te, Lailapur tih velin kawng an block a, a state pumpuiin kan mangang ruai zel mai chu a nih hi!! Ram inrelbawlna kawnga ke chheh fuh loh awmzia kan chiang ta viau mai. Kawng pakhat chauh a\anga châk la kan nih hi engtikah nge tihtawp a nih ang a, engtikah nge kawng hrang hranga hmansawnna rahbi kan rah ve tak ang?  Mizo nihnaah hian kan lawm viau ang a, kan hlim del del reng ang a, mahse Assam rama khaw kilkhawr te pakhat hian awlsam deuhin min timangang reng mai dawn em ni?
        Kan ramah mi ram leilung ang tho a awm a, mi ei ang tho ei ve kan nih chuan tih tur pawimawh tak kan nei a, harh chhuah a hun e. Mizote hi i harh mawlh ang u. Intodelh turin miin eng nge an tih? Hna an thawk a ni. Mizo \halaite kan harh a hun. Sawrkar hna beiseia then suau suau, kut hmanga hah taka hna thawk peih lo kan ni em?
        Mizoram hi thllir teh! Kilometer sawm chauh pawh tlan la, i hmuh phakah hman \angkai loh ram hring dup a awm diai duai mai, hmang \angkai ang hmiang. Aizawl khawpuiah emaw, thingtlang khua khawiah pawh zin vel la, i hmuh mai theih ram khawilaiah pawh khan ei leh bar thawhchhuahna tham ram a awm a ni.
        Mizo fate harh ila, hna i thawk ang u. Kan ei leh bar tam ber hi leia china,  a rah seng sa vek an ni. Intodelhna turin hun a la tlai lo ve.
 
ZIAKTUTE HUANG :
Hringnun leh vawiin
– R. Lalmuankima(L)

    |um khat chu Pathian ngaihsak ngai lo Nula pakhat hi Pastor hnenah  kalin, Pathian ngaihsak mite eng an nih bik loh zia leh, a mah aia an felna a hmuh bik loh zia thu a sawi chiam a. Pastor chuan engdanga chhang lovin lehkha puan var thianghlim tak leh ziakfung a la a, lehkha puan varah chuan te tak te hian a chhu dum kalh mai a. Nula hnenah chuan, “Eng thil nge i hmuh?” a ti a. Nula chuan, “thil dum te tak te” tiin a chhang a. Pastor chuan, “I ti dik e, mi fel te felna leh thil \ha tih tam tak aiin, an fel lohna chhunhan te tak te hi a langfiah zawk fo \hin a ni. He chhut dum te tak  tein a aia let tama lian leh hlai, lehkhapuan var thianghlim tak a hliahkhuh ang hian,” tiin a chhang a.    
        Mihring kan nih chhung a thil \ha tih hi lehkhapuan var thianghlim ang a ni a. Thil \ha, tam tak tih chu lehkhapuan var thianghlim tak ang a ni. Chu nun thianghlim tak siam tur chuan hun tam a ngaiin, ni tam chhiar a ngai fo \hin. Tibawrhbâng tur erawh chuan rei rial a ngi lo thung. Mite fak leh chawimawi ni \hin mah ila, nikhat thil thu lekah mite endawng leh hmuhsit kan chang thei a, chu chuan kumkhaw ser min siam fo \hin. Chung thil zawng zawng chu mihringin ni khat thil thu mai-a a tawnbuak a ni fo \hin a, kan vaiin nun hmanah fimkhur a va \ul em!.
        Tual (mihring) thah chu arte thah tluk pawha ngai lo, Samuel Cross-a khan “Isuan a hmangaih che” tih ri a tawnni kha thleng ta lo se, mite hlauh, mite huat leh misual tawpthang niin a damchhung ni a chhiar  ngei ang. Amaherawhchu, a ni khat thil tawn avangin  thim ata  èngah hruailuha awmin, mite tân malsawmna a ni ta zawk si a. Brian-a, Hell Angels hruaitupa chu a suahsual avangin a khawvel tam zawk chu Jail bang zùt nan a hmang ngei mai. Nimahsela, lehkhabu kâwm eng (Pathianthu ziahna ) a dawn a\ang chuan a nun thlakin Pathian rawngbawltu rinawm a lo chang ta.
        A hming sawiin naupang \ap lai pawh an bang \hin an ti. Mihring taksa atanga thisen chhuak zuai zuai aia hmuhnawm dang khawvelah a tân a awm lo. Suahsualna kawng zawh tura mi huaisen  a nih avangin Mau Mau President-ah hlankai a ni a. “Misual hmingthang Nicky Cruz” tih chu mite hriat  dan  a ni. Nimahsela, Pathian hmangaihna avangin Pharo-a ang a, sual kawnga thinlung khauh pu \hin chu tihnem a awmin, Pathian thuhriltu ropui a chang ta zawk si a.
        Chung thil zawng zawng chu vawiina thleng a nih angin, vawiin vek a kan siam\hat leh a \ul a. Kan pian ni a\anga kan thih ni thlenga hringnun siamtu chu “Vawiin” a ni a. A vawiin hun hman a thil \ha ti a, siamtu chu malsawmna a ni kumkhua ang a, thil \ha lo  titu erawh khawvel tân fapa tlaktlai lo ber a ni kum khua tawh ang. Kan vawiin hringnun hman mêkah hian hnuh-chhâwl angin kan vuai ral mai mai dawn em ni? Petek theihna tam tak karah; hringnun hi fimkhurna nen chàwl lova kal tur a  ni si a.
        
    Ka kut hian a hnathawh chawlhsanin;
    Ka pheichheh khai bansan i la,
    Ka mit khawhmuhna lo thimin;
    Ka beng ri hriatna la bo i la,
    Ka aw hian  thu reng sawi lo mahse,
    Riakmaw valengin Thingthiang a thlen hma zawng,
    Hringnun hian chawlhna reng a tawng law’ng e
    Hringnun hi maw .....!!
    Thlanah chauh a-lawm a hahchawlh \hin.
 
PAGE - 3
HRIATTIRNA :
COVID APPROPRIATE BEHAVIOUR (CAB)
    COVID-19 laka him tlanna tura kan zawm tur nunphung \ha te:
1.    Intawk kher lovin in chibai \hin tawh ila.
2.    Khawiah pawh inhnaihchilh lova feet 6 tal inkarhlat a awm zel nise.
3.    Hmaituamna hmanga hmui-hmai tuam reng nise.
4.    Mit, hnar leh ka te khawih loh tur a ni.
5.    Respiratory Hygiene vawng la – Khuh leh hahchhiau in hmai hup/tuam rawh.
6.    A khat tawkin sahbawn nen fai taka kut sil fo tur a ni.
7.    Khawih fo \hin hmunhmate tih thianghlim fo \hin tur a ni.
8.    Chil chhak/pik mai mai loh tur a ni.
9.    |ul tak lovah zin/veivah pumpelh rawh.
10.    Mi tute mah thlei hrang lo la, Covid-19 vei te thinhrik suh.
11.    Mipui punkhawmna pumpelh la, hri lakah him rawh.
12.    Social media-a thu veivak nazawng, a dik tih fiah lovin thehdarh ve ngawt suh.
13.    Covid-19 lam hawi thu Sawrkara mawhphurtute hnen atanga chhuak a ni em tih ngaichang hmasa \hin rawh.
14.    Hriat duh leh mamawh reng reng chu National Help Line 1075-ah emaw State Helpline 1070-ah emaw Health Department Helpline 102-ah zawt fiah \hin ang che.
15. Hripui leng vanga rilru thlabar/phili/chiai te tan rilru lama mithiam rawn ang che.

SIDE Drain
    Tunlaiin ruah a sur in ruah a la tam thei hle a, Tuihawk luan nan a luankawr (Drain) kan neih ve te lah hian duhthu a sam lo hle a, Kawngpui kama bungrua leh lirthei dah mi \henkhat kan awm a. Hei hian tuihawk luanna a dal avangin kawngpui zau laiah te a luan chhuah phah \hin a, chu chuan kan kawngpui neih chhun te hi  ati \awpin a hreuh khuarin a tih chhiat hma phah a. Chuvangin, loh theih lova kawng sir a bungrua leh lirthei kan dah a nih pawhin tuihawk luanna dal lo thei leh kawngpui tana hnawksak lo thei ang ber a dah \hin a va \ha em.

HEI HI LO ZAWM TEH
##    In kan chhuahsan dawn leh zan kan mut dawn in, kan gas thuk te, kan electric heater leh kan tui lumna te a in OFF \ha em tih kan enfel \hin tur a ni.
##    In a kan electric wiring hman lai a him tawk em tih enfel reng tur a ni a, kan Ar-in electric chhitna a him \ha em tih kan enfel bawk \hin tur a ni.
##    Kan vawkchaw chhumna mei leh kan meizial bung paih tur kan tihlum \ha \hin tur a ni.
 
Advertisement...
MD  Septic  Ttank  Service
    Septic Tank khat paih fai , Commode block, pipe fit, soakpit \halo leh a thar siam pawh kan ti thei reng e. Kan sulhnu a felfai a, senior leh rintlak  kan ni e. Kan rate a tlawm bawk.

Regd. No MSR542,                      Ph.No
(51-28)    9436199884, 9862476439
 
LAWRKHAWM :
Task Force-ah pe
    Kar hmasa lama tarlan bakah Hlimen Local Level Task Force ten a \ul apiang a hman turin ahnuai a tarlan te hian pawisa an pe :-

##    Hlimen Presbyterian Kohhran    -    `    1,00,000
##    Isua Krista Kohhran    -    `     5,000
##    Hlimen Damveng Presby. Kohhran    -    `    20,000

    Prof. F. Lalnunmawia, MLA S-III chuan \ul leh mamawhna apiang a hman turin LLTF ah Buhfai bag 8, Dal bag 2, Alu bag 2, BP check na 1, Pulse oximeter 1 bakah Clinical thermometer 4 lai a hlan bawk
    Thilpek petu zawng zawngte chungah Hlimen Local Level Task Force te chuan thinlung takin lawmthu an sawi tak meuh meuh a ni.

Kan veng Covid-19 dinhmun
    August ni 9, 2021 (Thawh\anni) khan Covid-19 positive 4 kan neih belh a, vengchhunga inkaidarh 3 leh veng dang a\anga kai hi 1 an ni. August ni 11, 2021 (Nilaini) khan hrikai 6 kan neih belh leh a, heng mite hi veng chhung a\anga kai vek an ni. Tin, August  ni 13, 2021 (Zirtawpni) khan mi 4 in hri an kai leh a, an ni hi an hnathawhna lam a\anga kai nia rin a ni.
    August ni 11, 2021 (Nilaini) khan Home Isolation a awm mek zing a\angin dam a chhuak 1 kan nei a, August ni  13, 2021 (Zirtawpni) khan Home Isolation lai mi 3 damin an chhuak bawk a ni. Tin, August ni 14, 2021 khan CCCC (Park) a\angin mi 8 damin an chhuak bawk.
    Vawiin August ni 14, 2021 (Inrinni) thleng hian kan vengah hrikai 15 kan awm mek a ni. Kan venga hrikai chhinchhiah zawng zawng hi 79 an tling tawh a,  mi 1 in a kai nawn avangin hri kai tawh hi mi 78 an ni thung a, mi 64 damin an chhuak tawh a ni.
    Hriattur pawimawhte :
1    Positive Contact te chu Positive nen an inhnimhnaih ni hnuhnungber a\anga chhiara ni 7-10 ah Swab Sample lak tur a ni. Tin, positive contact chhuinaah hian, positive an ni tih hriat a nih a\anga ni thum chin chhui \hin an ni.
2.    State pawn a\anga zin haw te chu an lo haw velah inkhunghran nghal tur a ni a, an lo haw a\anga ni 10 hnuah emaw Swab Sample lak tur an ni.
3.    Positive Contact Tracing chungchangah mahni rinthu leh hriatdan aiin khawtlang hripui laka kan himna tura theihtawpa beitu LLTF te thu leh hla ngaih pawimawh zawk \hin tur a ni.
 
Khawchin thlir lawkna....
    The Weather Channel in khawchin a hrilhlawk dan chu hetiang hi an ni a, ruah sur theihna chance tarlan ang hian tunkar chhung hian nitin ruah hi sur thei reng a ni.
Date                                  Max.    Min.    Rain
15.8.2021    (Chawlhni)     250C    190C    68%
16.8.2021    (Thawh\anni)  230C    190C    88%
17.8.2021    (Thawhlehni)    250C    190C    87%
18.8.2021    (Nilaini)         240C    180C    78%
19.8.2021    (Ningani)       240C    180C    68%
20.8.2021    (Zirtawpni)    240C    180C    60%
21.8.2021    (Inrinni)         240C    180C    60%
 
PAGE - 4
KEIMAHNI :
Hlimkhawpui Budget
    Hlimkhawpui  March & April  2021  thla Budget  pe tla tawh te:

1.    Kapdaia Sec.    2. Buala Sec.
3. Damvea Sec.    4. Vawmphunga
5. Saichhuma Sec.    6. Lalsavunga Sec.
 
Lawrkhawm Chhunzawmna....
VAWK HRILENG CHUNGCHANGA VETY DEPARTMENT RUAHMANNA
    Vanduaithlak takin Dt. 21st March, 2021 a\angin Mizoramah African Swine Fever (Vawk pul hri) in min luhchilh ve in,vawk tam tak in an thihpui a,hmun hrang hrangah,The Prevention and Control of Infectious and Contagious Disease in Animal Act 2009, hmangin vawk talh/hralh leh thawnchhuah /lakchhuah khap ani a.Nimahsela, ASF hi District zawng zawngah a darh tak avang leh hmun \henkhat ah chuan ziaawm lam a lo pan tak avangin Infected Area chhunga vawk talh, hralh leh lakchhuah khapna hi ennawn alo \ul ta a. Hei bakah hian Infected Area a vawk engemaw zat hri la kai ve lo nia hriat an awm avang leh vawkvulhtute harsatna sutkian a nih theih nan a hnuai ami ang hian ruahhmanna siam ani.
    1.Vawk hrisel \ha nia hriat te chu Local Council/Village Council hriatpuina leh phalna in talh theih ani ang. LC/VC ten Profoma thil tel ang hian a neitu hming, address, phone number, vawk talh zat record \ha takin an vawng \ha tur a ni.

    2.Vawk talh tur chuan an vawk talh tur zat leh an talh tur ni chiang takin LC/VC te hnenah a hma lamah an report tur a ni.

    3.LC/VC ten \ha an tihdan angin an veng/khua chhunga vawk talh dan tur leh talh hun tur chungchangah ruahmanna an siam ang.

    4.Vawk talh tur te LC/VC ten an enpui anga, an khua/veng a\angin veng dangah an zuar chhuak tur a ni lo.

    5.Vawk talhtu/puahtu ten fimkhur takin an talhna hnuhma \ha takin an tithianghlim leh tur a ni. Vawk talhna thisen leh ningnawi te halral/phumbo emaw damdawi a kah thianghlim tur a ni. Anmahni leh thawmhnaw te pawh \ha takin an tifai/sufai leh tur a ni.

    6.AMC Area bik ah Ward hrang hrang atan Veterinary Doctor( AMC Ward Veterinary Doctor)tarlan te a \ul angin an be rawnin Profoma anga an record lo vawn sa chu kartawp apiangin WhatsApp hmangin an thawn \hin tur a ni.

Ward No. XIX: Dr. Lalzuitluanga DD (VPH)
- 9436-147-364
 

KAN THEN TAK 
Pi Ramthangi Kum 80 :
    Pi Ramthangi hi Za\hiauva (L) leh Aichhingi fa sawm leh pakhat zinga a pakuana niin, kum 1941 ah Kanghmunah a lo piang a. An unau hi hmeichhia 7 leh mipa 4 an ni. Fa 7 leh tuchhuan 12 a nei a ni. A naupan lai a\anga naupang fel leh fiamthu duh mi tak niin, a phak ang tawkin Pathian tan a inhmang ve \hin a. Amah hi a taimain hnathawh hreh a nei ngai lo. Tuna a dam loh thleng pawhin nachhawknain a chhawk hlek chuan huanah lut nghal mai zel chi, thawh tur hre tak a ni a, a dam phawt chuan chem leh tuboh hi a hum chawt reng tih theih a ni. A naupan lai a\anga Presbyterian Kohhrana lawi \hin a ni a, tu leh fate hmangaih tak niin, mi tlawmngai tak a ni bawk. Mi thil a thlawna la duh ngai lo, miin thil an pek pawha a rulhletna tur zawng hram hram \hin, hun harsa tak karah pawh u leh naute dil ai chuan rethei taka mahni thawhchhuah ngeia fanaute enkawl hi a duh dan a ni.
    Mi tuarchhel tak niin a natna pawh hi a tu leh fate tan hmuh hrehawm pawhin a awm ngai lo. A vanduai ve em em a, a pasal hian kum 1990 khan a boralsan a, chung lai chuan a chhangchhiat vanglai a ni a, chuti chung pawh chuan mahni intodelh tum tlat mi a ni. Lu hi a sun nasa hle a, a fate panga hian an boralsan tawh bawk a ni. Hun harsa tak tawk \hin mahse chhel takin a tuar \hin a, mite angin a langin Lalpa rawng bawl lo mahse chhungrila Pathian a rin tlatna hian thlamuanna tam tak a pe \hin.
    Kum 2016 khan a hrawk a na \an a, kum 2017 October thla khan cancer a ni tih hmuhchhuah a ni a. kum 2018 kumtir a\ang khan treatment la \anin circle 4 la in a chawl zeuh zeuh a, Cancer Hospital leh Nazareth Hospital-ah enkawl niin ziaawm lam a pan nia kan hriat laiin Dt. 9.8.2021 (Thawh\anni) khan a na chu lo zual lehin Cancer Hospital panpui leh niin a zia viau a, Dt. 12.8.2021 (Ningani) dar 2:00pm a\ang khan rawn buai \anin, oxygen te nena \ang dunin doctor leh nurse ten theihtawp chhuah mahse, hemi zan dar 9:15 khan a natna tuar zo lovin a lei taksa chuan van kohna chhangin min kalsan ta a ni.

RAgT TEST NEIH A NI
    ZMC lamin hmanrua an duh ang an neih thei lawk loh avangin, kan venga Quarantine lai mi eng emaw zatin a hun takah swab sample an la thei lo a, August 11, 2021 (Nilaini) khan RAgT hmanga in test niin; mi 70 test an ni a, heng zing a\ang hian mi 6 lai mai positive an ni tih hmuh chhuah a ni. Heng bakah hian private a in test mi eng emaw zat an awm bawk a ni.

Thu i awih deuh teh ang u
    Kan hriat angin tunhnaiah kan vengah hri kai kan pung chak hle a. Veng tam takah hrikai in hniam lam an pan zel laiin, keini vengah erawh hri hi a darh mek zel niin a lang, hei hi thu kan awih loh vang a ni pakhat. Tunhnai teah pawh LLTF ten pawisa chawitira an hrem mi 30 bawr vel kan awm tawh a ni. Sorkar SOP leh LLTF thurel hrereng chunga zawm tum tlat lote kan awm leh \hin. Hei hian kan venga hri darh mek hi nasa takin a \anpui a ni. Thu awih ila, kan mithiamte leh thuneitute rorel hi kan damna turin i zawm hram hram ang u.

Saturday, August 7, 2021

Thitin thla (August) Ni 7, 2021, Issue No. 32

PAGE - 1
TUALCHHUNG :
Boral :  Pi Lalthangliani (75) W/o Ramfangzauva (L) Damvea Sec. a mi chu August ni 1, 2021 (Pathianni) zan dar 9 :45 khan a boral. A tuk August ni 2, 2021 (Thawh\anni) khan vuiliam a ni.

Damlo :  Pi Zahmingi, Damvea Sec. a mi chu taksa chaklohna avangin Aug. ni 3, 2021 khan Durtlang Hospital panpui niin admit a ni. He thu buatsaih lai thleng hian enkawl chhunzawm mek a ni.

BA Passed :  B.Zothanpuia S/o Lalrinpuia, Saichhuma Sec. a mi chuan MZU in result a tih chhuah takah BA (History)  Ist  Div.-ah a passed.
    Tin, Liantluangpuii  D/o A.Lalhma-chhuana, Damvea Sec. a mi pawhin  MZU in result a tih chhuah takah BA(Geography)  Ist  Div.-ah a passed.
    Hlimkhawpui Editorial Board ten kan lawmpui tak zet zet e.

CM Relief Fund :  Chief Minister Relief Fund kan veng a\anga dawng turin chhungkua \hahnem tak thlan an ni a. August ni 2, 2021 khan ` 1,500 zela sem a ni. Section tin a\anga thlanchhuah zat hetiang hi a ni :-
Buala Sec. - 42    Damvea Sec. - 26
Kapdaia Sec. - 41    Lalsavunga Sec. - 13
Saichhuma Sec. - 36    Vawmphunga Sec. - 20
    CM Relief Fund hi Local Council Office, Mualzawl Pavillion leh Pu Lalhmuchhuaka te varandah-ah sem a ni.

Mizoram Covid Vaccine :  August ni 3, 2021 thlenga Mizorama COVID-19 Vaccine pek chhuah dan :
##    August 3 a pek chhuah zat: 1282 (first dose - 585, second dose - 697)
##    January 16 - August 3 inkara pek tawh : 8,32,279
##    First dose la tawh (full dose lak hmabak): 6,32,161
##    Full dose la tawh: 2,00,118
    Unique Identification Aadhar India, May ni 31, 2020, a\anga a landan in Mizoramah mi 1,239,244 kan awm a, heti hian Mizoram mipui za a 67.16 (67.16 %) velin Vaccine an la tawh a, a lawmawm hle.
 
HEADLINE :
 ZIRNA UAR
- F.Lalrochana
Chhunzawmna....
    Billionaire Richard Branson te, Tumblr siamtu David Karp te, Zai thiam ropui Aretha Franklin te pawh khan High School an zir chhuak lo. Kum tinin America ram mi maktaduai 1.3 khu high school zo loin sikul an bansan a, an rama hna 90 % khu an thawk thei lo nghal. Matric i fail emaw, i tih chhiat emaw kha khawvel tawpna a ni lo a. Hlawhtlinna kailawn atan hmang rawh. Engvanga fail nge i nih? Engvanga ti chhia nge i nih tih en let la. I tihsual, i tih dik loh a\ang khan inzir rawh.
     Naupang i ni tawh lo a. Nu leh pate nawr ngai, vau ngai ni suh. Mahnia \hahnemngai tur i ni tawh a. Hlau lo la, beidawng lo la. Ti \ha leh mai rawh. Chinese mi ropui Confucius-a khan a tia lawm, “Tlukngai loh hi ropuina a ni lo a, kan ropuina ber chu kan tluk apianga thawh leh theihna hi a ni zawk,” tiin. Hringnuna hnehna ropui ber ber hi mark hmuh tamah a innghat lem lo!
     COMPETITIVE EXAM TUMTE TAN
1. Taimak tur: He thu hi chu a chiang reng, kan taima hlei thei lo mai pawh a. Mizoram chu a nuamin a hahdam em a, min turtu a na tawk lo a, \halaite hi kan competitive tawk lo niin a lang. Exam uar deuh kan tam a, a d?wnah bak kan zir peih \hin lo. Taimak hi zir theih a ni. Mihring theihna hi a lo sang khawp a, mahni leh mahni hi in-push ve char char tur a ni. Khawvela tlang sang ber Mt. Everest lawn chhuaktute hian an sawi \hin chu, “Mahni thinlung Everest lawn chhuah hmasak loh chuan a lawn chhuah theih loh” tih hi a ni. UPSC hian exam hrang hrang a buatsaih a. Combined civil services a buatsaih bikah Exam chhawng hnih Preliminary leh Mains (written leh interview) a awm. 2017-18ah khan mi nuaih  kuain form an fill up a, mi nuaih 4-in prelims an exam. Mains exam ziak turin mi 13336 an tling a. Interview turin mi 2658 an tling leh a. A post a thawk turin mi 1000 an la leh a ni. Mi nuaih kua form fill up a\anga a  tawp thleng chu mi 1000 chauh an ni. UPSC bikah pawh. Thawhrim a ngaihzia leh taimak a ngaihzia a chiang a ni. Hna dang hrim hrim pawh a ni vek mai.
 2. Lehkha chhiar tam: Fb leh Whatsapp kan taimak ang hian lehkha kan chhiar peih lo. Social mediaa thu \angkai lo kan tuipuiin vawrh darh kan chin phahna te pawh hi kan in chhiar tlem vang a ni pakhat. Lehkha chhiar tam hrim hrim hi a \ha, competitive exam zawhna chhannaah a pui khawp mai. Essay writing awmnaah phei chuan a hlawk leh zual. Interview thlengin a pui a ni. Lehkha chhiar tam chuan khawiah pawh zah an hlawh a ni.  Competitive exam syllabus huam chhunga topic te hi a zau \hin a, thiam tak tak tur chuan zir tui a ngai. Zir tui tur chuan reading habit neih \hat a ngai a. Lehkha chhiar peih vak lo pawhin novel a\anga bul \anin reading habit develop tur a ni. English Novel chhiar tam ila, english
language-a hmasawn nan pawh a \ha.
 - Remchang hmasa-ah chhunzawm a ni ang.
 
PAGE - 2
EDITORIAL :
Retheih hi a va retheih thlak em
    Mitin mai hian mahni tawkah vanglai (|hatlai/chaklai) hunte kan nei \heuhva, tuna naupang te te ho pawh hian chu hun chu an la tawng ve ngei ang le. Mahse, chung hun chu reiloteah a liam leh a, kan vanglaia rethei leh chaklo zawk \hin ten an vanglai an rawn chen ve leh mai dawn. Upa in mihring nun leh khawsak dan chu patla(Bukthleng) ang chauhvin kan in san chhawk mai mai a ni an tih chu a dikna kan la hmu \heuh dawn niin a lang. Mahni tawka vanglai chuan tumah hi awh bik leh tlukloh bik nei pawhin kan in hre lova, kan nun hi a zangkhai a , a hlim thei em em hlawm \hin a nih kha.
    Chung hun ten mual min liamsan meuh chuan dinhmun sang a kan awm lai a, kan \hatlai leh chaklaia min bel \hin tu te kawng hrang hrang a kan \anpui ngai zawk \hin te chuan rethei zawk leh chaklo zawk kan nih tawh avangin min hlat tual tual a, an tan chuan \ihkhai ang mai kan lo ni \hin. Chutihlai tluka retheih hi a retheihthlak zia leh hrehawm zia chu tuna \halai te pawh hi hunin a la hrilhfiah ve ngei che in ka ring. Chutih hunah chuan sawi aiin i fiah ve zawk ngei ang.
    Retheih hi a va retheihthlak em ka tihna chhan ber mai chu laina chhungkhat  tan pawh hlauhawm kan tling a, \hian\ha \hin te tan pawh mihnawksak mai kan ni thei bawk a, chu chang a la ni lo, mi â nih leh bengvarlo nih a awl em em bawk. rethei nih chuan fing nih pawh a har bik. Kan rilru ngaituahna ten thil\ha leh tihtur te hre tam hle mah se retheihna avangin tihtheih a tlem a, hriatna leh ngaihtuah (finna) a hman theih \hin loh avangin mi â  nih te, bengvarlo nih te chu a chan tawk a lo ni \hin. Chuvangin, vanglai \hat lai hun a rethei te ngaihsak ching ila, kan retheih hunah ngaihsak kan hlawh ve theih nan. Rethei bawk, at hlawh bawk chu retheihthlak tak a ni. 
 
ZIAKTUTE HUANG :
   Chhinchhiahna
–Piangtura Pa
    
    Statue of Liberty mithhla chuan New York a lang nghal a, Mosia tih hming kan lam chuan tuipui sen kan a, ram tiam a a mite hruaitu, hruaitu ropui a lo lang nghal \hin. A chhe zawng pawhin engemaw sawi a, engemaw lo lang a awm \hin. Iraq tih chuan Saddam Hussein a lo lang a, PLO vanglai pawh khan  Arafat a lo lang nghal bawk \hin a ni kha. Nero leh Kristian tihduhdah kan kha a inzawm a, Idimin Ali leh French thawhna Hijack a Israel mi te hren bik thlengin.
    Awle, i chanchin an sawiin an sawi tel ve zel \hin ang le.  Hlimen an sawiin enge lo lang tel ve ziah \hin ang-  Aug. ni 9, 1992 a Quarry a chim vak mai kha emni lo lang \hin ta ringawt ang aw tih hi chhut tham tak a ni. Mite hian kan riltu puthmang leh hawiher hi an lo chik em em \hin a. Mi pangai leh vantlang tak ni a kan in hria a nih chuan mite keimahni  hmuh emaw kan chungchang an sawi emaw a nih chuan engemaw a lo alang lo thei lo \hin.  Hlimen khawtlang tan a \ha zawng in nge a chhe zawng a chhinchhiahna siamtu kan nih nih hi in chhut ngai tak a ni. Changkan na leh tunlai na in min tuam mek zel. Chutih rualin, kan veng/khua in hmasawnna kawng a zawh hi a la beitham viau na a, a kal ve hret hret chu a nih hi. vengchhung hmasawnna tur atan a tunlaiin vengchhungah hnathawh hrang hrang a awm ve mek a. he tah pawh hian a chhe zawnga hriat reng tur nge i hnutchhiah dawn a \ha lam hawi zawk le?
    Engpawh nisela, nang leh kei chu Hlimen tan hian chhinchhiahna kan ni meuh mai. Mite hriat lar duh vang emaw, ham\hatna beisei let vang chauh nilo, veng hmangaihna leh inpekna thuk tak nena ke i pen chuan Hlimen tan hian Pa i ni  thei a, i thil tih avangin Hlimen hian a theihnghilh tawh ngai lo thei che asin.
    Chhut tur tam tak a awm awm e. Thil engpawh hi awmze nei leh ruahmanna \ha a awm chuan a hlawhtling chawk a, phur vang leh thatho na satliah vang ngawt a bawk ruak ruak hi a tir lamah \ha angin lang \hin mahsa, a zuih ral duh khawp mai. Chuchuan kan tih\hat sa a vaw chhe mai nilovin ngaiawh leh turapawh a bei fe hnuah pawh hlawhchhamna lama min hnuk lut thei tu a la ni cheu tho mai.
    India ramah chuan Rangkachak hi mi hausa ten chhinchhiahna chikhat atan an hmang a, khawthlang lam Develope Country te chuan tu lemziak emaw neih  chu an neih tihlan nan an hmang ang hian chhinchhiahna hi kawngkhat chauh a awm lova, chutih rualin chhinchhiahna rintlak leh awhawm reng reng chu a hmutu tan ringawt pawh a ropui thei hle \hin.
    Nang leh kei hi Hlimkhawpui tan chhinchhiahna \ha mi kan ni thei a,  kan tu leh fa zel te tan thil\ha t tu tih chhinchhiahna i pu ang u. 
 
PAGE - 3
HRIATTIRNA :
SIDE Drain
    Tunlaiin ruah a sur in ruah a la tam thei hle a, Tuihawk luan nan a luankawr (Drain) kan neih ve te lah hian duhthu a sam lo hle a, Kawngpui kama bungrua leh lirthei dah mi \henkhat kan awm a. Hei hian tuihawk luanna a dal avangin kawngpui zau laiah te a luan chhuah phah \hin a, chu chuan kan kawngpui neih chhun te hi  ati \awpin a hreuh khuarin a tih chhiat hma phah a. Chuvangin, loh theih lova kawng sir a bungrua leh lirthei kan dah a nih pawhin tuihawk luanna dal lo thei leh kawngpui tana hnawksak lo thei ang ber a dah \hin a va \ha em.

MALARIA LAKAH LO FIHLIM TA CHE
    Kumtin a tlangpuiin April thla a\anga August thla thleng hi Malaria hluar hun bik lai a ni a, mahse Mizoram hi malaria chenchilh (endemic) ram a nih avangin kum tluanin Malaria hi a awm reng a, invenna lam kalpui hi inthlahdah thei kan ni lo a ni. Inven theih dan kawngte :-
a)    In leh ram riahnaah zantin thosilen zar hnuaiah chauh mut tur
b)    Inchhung \ha taka DDT a kah tir tur.
c)    Tuizem leh tui dahkhawina phui taka chhin \hin tur.
d)    Mahni in leha vel a thosi pian theihna tur tuitling awm tir loh tur, thosi pian theihna tur tuitling reng reng paih fai/tih fai \hin tur.
e)    Tui tlin theihna reng reng, kawr te hnawhkhaha, tuiluan kawr hnawhtute sah fai fo tur a ni a. Mimal invenna hrang hrang mosquito repellent hnawih chi Odomos te leh hal chi Tortoise, Goodknight, Mortein All out leh a dangte hman \hin tur.
g)    Khawsik reng rengin thisen exam tir nghal vat \hin tur a ni.
h)    Malaria vanga nunna channa hi inentir tlai vang a ni fo va. Chuvangin khawsik reng reng Malaria a nih leh nih loh finfiah nan a rang thei ang bera thisen exam tir \hin tur a ni a, kan veng/khua a ASHA emaw Sub Centre emaw Damdawiin hnai berah kal \hin tur a ni.

HEI HI LO ZAWM TEH
##    In kan chhuahsan dawn leh zan kan mut dawn in, kan gas thuk te, kan electric heater leh kan tui lumna te a in OFF \ha em tih kan enfel \hin tur a ni.
##    In a kan electric wiring hman lai a him tawk em tih enfel reng tur a ni a, kan Ar-in electric chhitna a him \ha em tih kan enfel bawk \hin tur a ni.
##    Kan vawkchaw chhumna mei leh kan meizial bung paih tur kan tihlum \ha \hin tur a ni.
 
Advertisement...
MD Septic  Tank  Service
    Septic Tank khat paih fai , Commode block, pipe fit, soakpit \halo leh a thar siam pawh kan ti thei reng e. Kan sulhnu a felfai a, senior leh rintlak  kan ni e. Kan rate a tlawm bawk.

Regd. No MSR542,                      Ph.No
(51-27)    9436199884, 9862476439
 
LAWRKHAWM :
Task Force-ah pe
    Kar hmasa lama tarlan bakah Hlimen Local Level Task Force ten a \ul apiang a hman turin ahnuai a tarlan te hian pawisa an pe :-

**    Baryl Vanneihsangi, Councillor AMC    -    `    10,000
**    Salvation Army, Hlimen Corps    -    `    3,000
**    Hlimen Volleyball Club    -    `    1,000
**    Zothanpari, SCS    -    `    1,000
**    PC Lalremruata, DV    -    `    1,000
**    Pakunga, VP    -    `    1,000
**    Thanpuii, KD    -    `    1,000
**    Ngursangi, Thakthing    -    `    1,000
**    Zoliani, BS    -    `    1,000
**    Darrotluangi, DV    -    `    500
**    Lalhruaizela, SCS    -    `    500
**    Zuithangi, SCS    -    `    500
**    Biakveli, SCS    -    `    200

    Heng bakah hian Pi Vanlaldiki (Retailer) , SCS Buhfai bag 1, R. Lalzara, SCS, Duty te chhun eitur, G. Lalzahawma, SCS Face mask bawm 3, Bialtu Councillor a\angin Buhfai, dal leh alu \hahnem tak dawn a ni bawk.
    Thilpek petu zawng zawngte chungah Hlimen Local Level Task Force te chuan thinlung takin lawmthu an sawi tak meuh meuh a ni.

LAWMPUINA
    August ni 6, 2021(Zirtawpni) a Undergraduate result Mizoram University-in a tihchhuah taka Ward-XIX chhunga zirlai hlawhtlinna chang  zawng zawngte lawmpuina chibai ka buk a che u.
    Hlawhtlinna in chan hi in thlen tum ram chuangkai tura theihna in neih zia lantirna a ni a, kan duhthusam ram thleng tur hian pumpelhna a awm lova, kan thawhrah leh inpekna ang zelin kan tuh apiang kan seng dawn a ni.
    Ram changkang apiangah zirna leh zirlaite ngaihpawimawh thin an ni a, kan ram leh hnam tichangkang turin vawiina zirlai te hian in zirna ngaipawimawh ula, in hlawhtlinna hi kan khâwtlang leh ram hlawhtlinna a ni tih hriain theihtawp chhuah zel turin duhsakna ka hlan a che u.
    Hlawhchham palhte pawh beidawng lovin hun thar lo her chhuak turah hian result tha nei ngei turin lo bei sauh sauh ang che u.
    Sd/- Baryl Vanneihsangi,
    Councillor,
    Ward-XIX
 
Khawchin thlir lawkna....
    The Weather Channel in khawchin a hrilhlawk dan chu hetiang hi an ni a, ruah sur theihna chance tarlan ang hian tunkar chhung hian nitin ruah hi sur thei reng a ni.
Date                                  Max.    Min.    Rain
8.8.2021    (Chawlhni)       250C    180C    57%
9.8.2021    (Thawh\anni)    270C    180C    56%
10.8.2021    (Thawhlehni)    250C    190C    78%
11.8.2021    (Nilaini)         250C    190C    73%
12.8.2021    (Ningani)       240C    180C    58%
13.8.2021    (Zirtawpni)    240C    180C    67%
14.8.2021    (Inrinni)         250C    180C    60%
 
PAGE - 4
KEIMAHNI :
Hlimkhawpui Budget
    Hlimkhawpui  March & April  2021  thla Budget  pe tla tawh te:

1.    Kapdaia Sec.    2. Buala Sec.
3. Damvea Sec.    4. Vawmphunga
5. Saichhuma Sec.    6. Lalsavunga Sec.

############################
 
VAWK HRILENG CHUNGCHANGA
VETY DEPARTMENT RUAHMANNA

    Vanduaithlak takin Dt. 21st March, 2021 a\angin Mizoramah African Swine Fever (Vawk pul hri) in min luhchilh ve in,vawk tam tak in an thihpui a,hmun hrang hrangah,The Prevention and Control of Infectious and Contagious Disease in Animal Act 2009, hmangin vawk talh/hralh leh thawnchhuah /lakchhuah khap ani a.Nimahsela, ASF hi District zawng zawngah a darh tak avang leh hmun \henkhat ah chuan ziaawm lam a lo pan tak avangin Infected Area chhunga vawk talh, hralh leh lakchhuah khapna hi ennawn alo \ul ta a. Hei bakah hian Infected Area a vawk engemaw zat hri la kai ve lo nia hriat an awm avang leh vawkvulhtute harsatna sutkian a nih theih nan a hnuai ami ang hian ruahhmanna siam ani.
    1.Vawk hrisel \ha nia hriat te chu Local Council/Village Council hriatpuina leh phalna in talh theih ani ang. LC/VC ten Profoma thil tel ang hian a neitu hming, address, phone number, vawk talh zat record \ha takin an vawng \ha tur a ni.

    2.Vawk talh tur chuan an vawk talh tur zat leh an talh tur ni chiang takin LC/VC te hnenah a hma lamah an report tur a ni.

    3.LC/VC ten \ha an tihdan angin an veng/khua chhunga vawk talh dan tur leh talh hun tur chungchangah ruahmanna an siam ang.

    4.Vawk talh tur te LC/VC ten an enpui anga, an khua/veng a\angin veng dangah an zuar chhuak tur a ni lo.

    5.Vawk talhtu/puahtu ten fimkhur takin an talhna hnuhma \ha takin an tithianghlim leh tur a ni. Vawk talhna thisen leh ningnawi te halral/phumbo emaw damdawi a kah thianghlim tur a ni. Anmahni leh thawmhnaw te pawh \ha takin an tifai/sufai leh tur a ni.

    6.AMC Area bik ah Ward hrang hrang atan Veterinary Doctor( AMC Ward Veterinary Doctor)tarlan te a \ul angin an be rawnin Profoma anga an record lo vawn sa chu kartawp apiangin WhatsApp hmangin an thawn \hin tur a ni.

Ward No. XIX: Dr. Lalzuitluanga DD (VPH)
- 9436-147-364
 
Lawrkhawm chhunzawmna.......

KAN THEN TAK 

 

Pi LALTHANGLIANI (Nu Lali) Kum 74 :
    Pi Lalthangliani hi kum 1947 khan Pu Lianhnuna leh Nuhliri  te inkarah Khawrihnim khua ah a piang a, an unau hi 13 an ni.
    Kum 1966 ah Pu Ramfangzauva(L) nen Khawrihnim ah in neiin , kum 1967 ah Hlimen ah an pem chho a, an in bengbel ta a ni. Fa paruk(6) - hmeichhia pali leh mipa pahnih  an nei a ni.
    A thlarau zinkawng:-Kohhran Thianghlim a lawi niin, Lalpa hi a duh em em a, a that vanglai chuan Lalpa tana inpumpek hlawm tawp mai mi a ni a, Lalpa nen chuan engkim hi a nuam a ti thin a ni. Thlaraua mi huaisen Lalpa duh mi tak a ni a, a that vanglai chuan Bible thu tak nena, unaute tana chawfun nei thei khawpa inbuatsaih mi a ni a, mi nun nghet tak a ni.
    A nat dan : Kum 2020 October thla khan, a ruhsehna chu Ebenezar Damdawiinah entir a ni a, investigation te tih chhoh a ni a, tahchuan Chuap Cancer a ni tih hmuh chhuah a ni ta a. Cancer a ni tih hi hrilh lovin a fate hian hmangaih takin In lamah an enkawla tichuan a mutthilh ni thleng hian a natna hi a inhre lo a ni. Tichuan Kum 2021 March thla khan a Pasal Pa Zauva chuan a mutthilh san a, chumi hnu atang chuan hniam lam hi a pan hret hret a, chhungkua hian an buairu chho ta char char a, tichuan Dt 31/7/2021 Inrinni khan BN Hospital Kulikawnah Admit leh a ni a, tichuan Dt 1/8/2021 Sunday zan dar 9:45 ah min mutthilh san ta a ni.

Kan veng Covid-19 dinhmun
    Tunkar chhungin Covid-19 hrikai thar 12 kan nei a, Aug. ni 2, 2021 (Thawh\anni) khan mi 4 (Damvea Sec. 3 & Kapdaia Sec. 1) kan nei a, Aug. ni 3, 2021 (Thawhlehni) khan mi 7 (Damvea Sec. 4 & Kapdaia Sec. 3) kan nei leh a, Aug. ni 4, 2021 (Nilaini) khan mi 1 (Buala Sec.) kan nei leh a ni. CCCC Lalsavunga Park-ah mi 7 dah niin, Home Isolation mi 4 an awm a, positive zingah pakhat hi naupai a nih avangin ZMC, Falkawn-ah dah a ni bawk a ni.. Contact Tracing chhui niin chhungkaw eng emaw zat Home Quarantine an ni. Tun dinhmunah Covid-19 Positive mi 15 kan nei mek a ni.
    Tin, tunkar chhoah First contact mi engemaw zat swap sample lak a ni a, vanneihthlak takin an result a \ha zel a ni. August ni 8, 2021 (Pathianni) hian Positive First Contact; tuna quarantine lai mek (zin haw nilo) ho swap sample lak an ni ang.
    Hriattur pawimawh :
1    Positive Contact te chu Positive nen an inhnimhnaih ni hnuhnungber a\anga chhiara ni 7-10 ah Swab Sample lak tur a ni. Tin, positive contact chhuinaah hian, positive an ni tih hriat a nih a\anga ni thum chin chhui \hin an ni.
2.    State pawn a\anga zin haw te chu an lo haw a\anga ni 10 hnuah emaw Swab Sample lak tur an ni.
3.    Positive Contact Tracing chungchangah mahni rinthu leh hriatdan aiin khawtlang hripui laka kan himna tura theihtawpa beitu LLTF te thu leh hla ngaih pawimawh zawk tur a ni.

 

Pawltlak thla (Decmeber) Ni 31, 2021, Issue No. 52

PAGE - 1   TUALCHHUNG:    Boral :   Pu Vanlaluapa (70) H/o Sapchhungi, Vawmphunga Sec. a mi chu Dec. ni 19, 2021 (Pathianni) zing dar 6:50 k...